جایگاه عقلانیت در شکل‌گیری مراحل تمدن نوین اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت‌الله خامنه‌ای

هدف پژوهش حاضر شناسایی جایگاه عقلانیت به‌عنوان یکی از ارکان شکل‌گیری تمدن نوین‌ اسلامی در تحقق مراحل پنج‌گانه تمدن نوین اسلامی در اندیشه امام و آیت‌الله خامنه‌ای است. بدین منظور مطالب مکتوب حضرت امام، خصوصاً در کتاب‌های «شرح حدیث جنود عقل و جهل»، «شرح چهل حدیث» و بیانات ایشان در «صحیفه نور» و همچنین بیانات مقام معظم رهبری در طول سال‌های رهبری و زعامت ایشان مورد واکاوی و مداقه قرار می‌گیرد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که عقلانیت در شکل‌گیری تمام مراحل تمدن نوین اسلامی نقش اساسی و محوری را داراست و تمامی توصیه‌ها و راه‌کارهایی که توسط امام خمینی(ره) و آیت‌الله خامنه‌ای به‌منظور رسیدن به تمدن نوین اسلامی مطرح شده، منطبق با جنود عقلی است که در حدیث شریف جنود عقل و جهل مطرح شده است. به‌ هر میزان که جنود عقل در یک تمدن شکوفا و متجلی شوند، آن تمدن به سمت تعالی و غایت قصوای خود که سعادت بشر می‌باشد دست خواهد یافت و تمدن متعالی را شکل می‌دهد و در نقطه مقابل نیز به هر مقدار که از جنود جهل تبعیت کند، به سمت اسفل‌السفالین حرکت خواهد کرد و تمدن متدانی را شکل خواهد داد.